Ustalenie klasy bonitacyjnej gruntu na działce, którą zamierzamy kupić pozwala nam
zweryfikować nasze plany zarówno w zakresie jej odrolnienia i zabudowy, jak też
ewentualnego zagospodarowania i uprawy. Informacja o tym, jaką klasę ma interesująca nas
działka jest zatem jednym z podstawowych parametrów, które warto odpowiednio wcześniej
sprawdzić.
Jakie mamy klasy gruntu w Polsce?
Klasyfikacja gruntów, czyli bonitacja ma za zadanie określić jakość gleby oraz jej
użyteczność w celach rolniczych. Ma to znaczenie zarówno dla celów ewidencji, ustalenia
sposobu korzystania z gruntu, jak też zapobiegania odralnianiu wysokiej jakości ziemi.
System bonitacji może wydawać się skomplikowany, jednak pozwala na oszacowanie
z jakiego rodzaju działką mamy do czynienia. Wyróżnia się w nim 9 klas, oznaczonych
numerami od I do VI, z których wybrane posiadają dodatkowo klasy a, b (III oraz IV) oraz z
(klasa VI).
Do najlepszych gruntów zalicza się te oznaczone, jako klasa I, które mają udział w ogóle
wynoszący zaledwie 0,2%. Za najsłabsze uznaje się grunty klasy VI, z czego klasa VIz
przeznaczona jest pod zalesienie.
Wpływ na to, jaką klasę ma dany grunt ma kilka czynników. Należą do nich przede
wszystkim właściwości gleby oraz warunki przyrodnicze terenu, takie jak:
skład granulometryczny;
zawartość próchnicy;
struktura i odczyn zawartości węglanu wapna;
właściwości wodne;
ukształtowanie terenu.
Warto podkreślić, że bonitację gleb przeprowadzano w szerokim zakresie na przełomie lat 50.
i 60., a obecnie ponowną klasyfikację przeprowadza się jedynie doraźnie.
Klasa gleby – kto odpowiada za ewidencję?
Ustawa z dnia 17 maja 1989 roku prawo geodezyjne i kartograficzne wskazuje, że organem
odpowiedzialnym zarówno za gleboznawczą klasyfikację gruntów, jak też za ogół ewidencji
gruntów i budynków jest starosta. Oznacza to, że wszelkie informację w tym zakresie
znajdziemy w odpowiednim wydziale starostwa powiatowego (ewentualnie urzędu miasta dla
powiatów grodzkich). Informacja o klasie gruntu widnieje na wypisie i wyrysie z ewidencji
gruntów i budynków. Możemy zatem wystąpić z wnioskiem o wydanie takiego dokumentu,
jednak wiąże się to z pewną opłatą.
Warto podkreślić, iż właściwy wydział starostwa, ma w swoich kompetencjach również
dokonywanie klasyfikacji bonitacyjnej gruntów. Tak więc, gdy ulegną zmianie istotne
parametry, jest to miejsce, w którym możemy dopełnić formalności w tym zakresie.
Jeśli nie chcemy w tej sprawie udawać się do władz powiatowych, zawsze możemy
spróbować uzyskać niezbędne informację w gminie. Pracownicy właściwych referatów mogą
posiadać wiedzę na temat klasy gruntów, m.in. na cele związane z opracowywaniem planów zagospodarowania przestrzennego, czy też dla ustalania podstawy wymiaru podatku. Wizyta
w urzędzie gminy może być też okazją do uzyskania innych informacji, związanych
przykładowo z chęcią odrolnienia gruntu.
Jak sprawdzić klasę gleby online?
Najwygodniejszą opcją na sprawdzenie klasy gleby jest weryfikacja jej statusu online – bez
konieczności osobistego stawiennictwa w urzędzie. Można dokonać tego na kilka sposobów.
Pierwszym jest skorzystanie z informacji zawartych w geoportalach prowadzonych przez
starostwa powiatowe lub urzędy miast. Do uzyskania informacji o klasie gruntu w takim
przypadku, często nie jest wymagana dokładna wiedza w zakresie np. numeru działki –
wystarczyć może informacja, gdzie dana nieruchomość się znajduje.
Kolejny sposób, to skorzystanie z jednego z portali branżowych, które oferują takie usługi.
Najczęściej wiąże się to z wykupieniem dostępu do takiej informacji, jednak zaoszczędzony
w ten sposób czas może być warty takiej ceny. Należy jednak mieć na uwadze, że informacje
na portalach komercyjnych również często bywają uzależnione od tego, czy zostały one
uprzednio udostępnione przez stosowne organy administracji.
Trzecia opcja to skorzystanie z usług wyspecjalizowanych firm, które zajmują się
kompleksową weryfikacją nieruchomości. W ramach świadczonych przez nie usług możemy
oczekiwać nie tylko sprawdzenia klasy gruntu, lecz także jego statusu prawnego oraz innych,
określonych w ofercie danej firmy cech i właściwości. Warto jednak pamiętać, iż skorzystanie
z takiej możliwości jest z reguły również kosztowne. W przypadku, gdy jednak zamierzamy
kupić nieruchomość pod inwestycję, często warto zainwestować w dokładną i rzetelną
weryfikację.
Ostatni ze sposobów również wiąże się z pozyskaniem informacji online – bez wychodzenia
z domu, jednak w bardziej sformalizowany sposób. Chodzi mianowicie o złożenie wniosku
o wydanie wyrysu i wypisu z ewidencji w postaci elektronicznej. Rozwój e-administracji
sprawia, że tego typu usługi stają się coraz powszechniejsze. Zakres i zasady skorzystania
z nich nadal jednak w znacznym stopniu zależą od sprawy, którą chcemy załatwić, a także
wewnętrznych regulacji właściwego urzędu.
Podsumowując można stwierdzić, iż uzyskanie informacji w zakresie klasy bonitacyjnej
gruntu pozwoli nam odpowiednio wcześniej zweryfikować nasze plany dotyczące działki, a
także może wpłynąć na ewentualne negocjacje cenowe. Warto w tym zakresie polegać na
sprawdzonych podmiotach, oferujących rzetelne informację. Nieprawidłowe ustalenia mogą
bowiem prowadzić do szeregu problemów, związanych przykładowo z odrolnieniem gruntu.
